avatar
Куч
1838.09
Рейтинг
+685.54

Abduvoxidov Fayzulla Abdimo'min o'g'li

Мақолалар

Адабий таълимга психологик, илмий - методик ҳамда технологик ёндашув тамойиллари.

JizDPI
Илм-фан
Педагогикада таълимнинг изланувчан тизимли ёндашув тамойили ўқувчиларнинг мустақил ўрганишлари лозим бўлган мавзуни изланувчанлик ва ижодкорлик қобилиятларига таяниб ўзлаштиришларини ташкил қилишдан, репродиуктив методнинг янги усулларини яратиш қобилиятларини, шахсий идрокини ривожлантиришдан иборат эканлиги олимлар томонидан алоҳида таъкидланган. Муаммоли изланишга оид ёндашувда ўқув фаолияти учун ўзгача ижодий муҳит ҳосил қилиниши; бу ёндашув самара бериши учун ўқувчилар мавзу билан олдиндан пухта танишган бўлишлари зарурлиги; шундагина улар ўша мавзуга эркин ёндаша олишлари ҳам бот-бот эслатилади.   

Болалар нутқини ривожланишида тарбиячи ва ота-онанинг ўрни.

JizDPI
Илм-фан
Ўзбекистон Республикаси ўз мустақиллигини жаҳон миқёсида йил сайин барқарорлаштириб борар экан унинг истиқболи бугунги авлоднинг билимдон, маънавий жиҳатдан баркомол инсонлар бўлиб етишишига боғлиқдир.

Ёшларни тарбиялашда миллий меҳнат анъаналарининг аҳамияти.

JizDPI
Илм-фан
Мамлакатимиз мустақилликка эришгандан сўнг аждодларимиз томонидан яратилган миллий анъаналарни тиклаш, унитилган анъаналарни кенг оммалаштириш ва уларни чуқур ўрганиш учун зарур шароитлар яратилмоқда. Зеро, Ўзбекистон халқининг қадимги урф одати, анъаналарига алоҳида эътибор бериши маънавий тикланиш жараёни жадал келаётган ҳозирги кунда муҳим аҳамиятга эга. Чунки, ёшларни янгича руҳда тарбиялаш, уларнинг онгига Миллий мустақиллик ғояларини чуқурроқ сингдириш, аждодларимиз яратган қадриятлар ва анъаналарни кенг тарғиб қилишда, миллий анъаналарнинг моҳиятини англаш, уларни, айниқса ёшларга чуқурроқ тушунтириш, миллий истиқлол мафкурасини кенг омма орасида бойитишнинг таъсирчан воситаларидан бири ҳисобланади.

Кичик мактаб ёшидаги ўқувчиларини тарбиялашда дидактик ўйинларнинг психологик хусусиятлари

JizDPI
Илм-фан
Умумий таълим ва ҳунар мактабини ислоҳ қилинишининг энг муҳим ва асосий йўналишларидан бири болаларни кичик мактаб ёшдидан бошлаб ўқитишнинг амалга оширилиши умумий мажбурий таълим системасининг олти-етти ёшдан бошланишидир. Бу муҳим ва маъсулиятли вазифани мувоффақиятли амалга ошириш бошланғич синф ўқитувчиларининг кичик мактаб ёшидаги болаларни психологик ва ёш ҳусусиятларини чуқур ўрганишларини тақозо этади. Кичик мактаб ёшли болаларни ўқитишда мактабгача тарбия педагогикаси қўлга киритган тажрибаларига маълум даражада амал қилиш лозим бўлади. Мана шунинг учун ҳам қўйида ўқитувчиларга қулайлик туғдириш ва амалий ёрдам бериш мақсадида кичик мактаб ёшли болаларнинг ёш ва психологик хусусиятларини хисобга олинган ҳолда таълим жараёнида дидактик ўйинлардан фойдаланиш ҳақида методик маслаҳатлар берилади.

Кўп омилли шахс илмий дунёқарашини юксалтиришда Амир Темур ўгитлари

JizDPI
Илм-фан
Жамият маънавий ҳаётини ривожлантириш ўша жамиятда фаолият кўрсатувчи кишиларнинг интеллектуал салоҳияти: маънавияти ва маърифати, маданияти ва санъати, илм–фани ва таълим-тарбияси тўғрисидаги билим (тушунча)ларнинг нечоғлик илмий асосланганлиги, тўғри назарий ва амалий негизлар асосида шаклланганлигига боғлиқ. Шу сабабли ҳам  баркамол авлод илмий дунёқарашини жаҳон таълими талабларига мос қилиб шакллантириш ўта муҳим муаммодир.

Ибн Сино таълимотида ёшларни илмий дунёқараши кенг ва маънан соғлом қилиб тарбиялаш ғояси

JizDPI
Илм-фан
Ўзбекистон истиқлолини мустаҳкамлашда ёшларни маънавий соғлом, баркамол авлод этиб вояга етказиш ва уларнинг илмий дунёқарашларини шакллантириш бугунги кун давримиз талабига айланди. Таълим –тарбия жараёнидаги энг долзарб муаммо миллий қадриятларни, бой тарихий меросларимизни баркамол авлод илмий дунёқарашларига янада чуққурроқ сингдиришдир. Ўзбекистон Республикаси мустақил давлат сифатида ривожланиш ва тараққиёт йўлига тушган бугунги куннинг истиқболи келажагини белгилаш  кўп жиҳатдан ҳозирги ёш авлодни маънавий жиҳатдан етук қилиб тарбиялашга боғлиқ. Бу эса миллий тарбиямизнинг тарихий асосларини белгилашни ва улардан бугунги таълим–тарбия жараёнимизда мосларини танлаб, ибрат–намуна қилиб кўрсатиш ижобий педагогик самараларни беради.

Mустақил таълимда мультимедия воситаларидан фойдаланиш

JizDPI
Илм-фан
Осуществить решительный поворот от массового, валового обучения к усилению индивидуального подхода развитию творческих способностей будущих специалистов, опираясь на их самостоятельную работу, используя информационного обеспечении, как активного метода обучения.

Бўлғуси ўқитувчиларни шакллантиришнинг педагогик-психологик асослари

JizDPI
Илм-фан

Ўзбекистон Республикаси «Таълим тўғрисидаги қонун» (1997 йил 29 август) ва кадрлар тайёрлаш миллий дастурларида Президентимиз Ислом Абдуғаниевич Каримовнинг турли асарларида, нутқларида кўрсатилишича, ёш авлодни тарбиялаш вояга етказиш, уларни мустақил Ўзбекистоннинг янада гуллаб-яшнашига ўз ҳиссаларини қўшадиган комил инсон қилиб тарбиялаш кераклиги қайта-қайта қайд қилинади. Демак, ҳозирга кунда ёш авлодни тарбиялаш каби улуғ долзарб вазифа ҳар бир жамоат аъзоси, айниқса ўқитувчи кадрлар зиммасига юклатилган.



Ўқувчиларда миллий ғурур ва ифтихор туйғуларини шакллантириш

JizDPI
Илм-фан
Ҳар бир халқ ёки миллатнинг маънавиятини унинг тарихи, ўзига хос урф-одатлари, анъаналари, муқаддас қадриятларидан айрича тасаввур этиш мумкин эмас. Кўҳна Турон замини нафақат, Шарқ балки бутун дунё цивилизациясининг бешикларидан бири бўлганлигини дунё олимлари ва халқаро жамоатчилик тан олмоқда. Бу табаррук заминда буюк алломалар, саркардалар, улкан тафаккур эгалари этишган. Улар яратган санъат, сиёсат, астраномия, кимё, математика, фалсафа ва бошқа соҳаларга оид қимматбаҳо асарлар бизнинг буюк бойлигимиз ҳисобланади. Улуғ аждодларимиз эса, шубҳасиз халқимиз учун айниқса, ёш авлод учун маънавий етуклик тимосли бўлиб келмоқдалар. Биз ўз ота-боболаримиздан, улар яратган бебаҳо маънавий бойликлардан фахрланамиз ва ғурур ҳамда ифтихор туйғуларини ҳис қиламиз.

Кичик мактаб ёшидаги ўқувчиларини тарбиялашда дидактик ўйинларнинг психологик хусусиятлари

JizDPI
Илм-фан
Умумий таълим ва ҳунар мактабини ислоҳ қилинишининг энг муҳим ва асосий йўналишларидан бири болаларни кичик мактаб ёшдидан бошлаб ўқитишнинг амалга оширилиши умумий мажбурий таълим системасининг олти-етти  ёшдан бошланишидир. Бу муҳим ва маъсулиятли вазифани мувоффақиятли амалга ошириш бошланғич синф ўқитувчиларининг кичик мактаб ёшидаги болаларни психологик ва ёш ҳусусиятларини чуқур ўрганишларини тақозо этади. Кичик мактаб ёшли болаларни ўқитишда мактабгача тарбия педагогикаси қўлга киритган тажрибаларига маълум даражада амал қилиш лозим бўлади. Мана шунинг учун ҳам қўйида ўқитувчиларга қулайлик туғдириш ва амалий ёрдам бериш мақсадида кичик мактаб ёшли болаларнинг ёш ва психологик хусусиятларини хисобга олинган ҳолда таълим жараёнида дидактик ўйинлардан фойдаланиш ҳақида методик маслаҳатлар берилади.

Таълим-тарбия жараёнида замоновий педагогик технологиялардан фойдаланиш

JizDPI
Илм-фан
Таълим–тарбия тизимини такомиллаштириш бевосита замонавий  педагогик технологияларни амалиётга самарали жорий этиш даражаси билан боғлиқлигини инкор этиб бўлмайди. Педагогик технологияни жорий қилишни инновация жараёни деб қараш мумкин. Бунда “инновация”ни бирор ўқувчилар жамоаси фаолиятини такомиллаштириш  учун киритилаётган ва бу инновация суъбекти томонидан янгилик деб қабул қилинган ёндашув  тушинилади. Замонавий ахборот технологиянинг ўқувчилар жамоасида муваффақиятли жорий қилиниши ва яхши самара бериши бир қатор омилларга боғлиқ.

O’qituvchi malakasini oshirishida o’qituvchi professiogrammasi

JizDPI
Илм-фан
Xalq ta'limi vazirligi tomonidan pedagoglar malakasini oshirishga katta e'tibor qaratilib, oliy toifali mutaxassislar safini kengaytirishga bo'lgan talab ortib bormoqda. Bugungi kunda o’qituvchining o’z malakasini oshnrnb borish eng  dolzarb  muammolardan  biridir.  
     Muhim davaat vazifasini — «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi»ni, amalga oshirayotgan zamonaviy maktab o’qituvchisining xislatlari; uning ijodiy faoliyati XXI asrda shakllanib, asosan amaliy ishda, pеdagogik tajribalarni egallash jarayonida o’sib-rivojlana boradi.
 Xozirgi  jamiyatimizda o’qituvchining mustaqil ravishda bilimlarni egallab, o’z malakasini oshirib borishi — bir tomondan o’qituvchilar faoliyatining borgan sari naqadar muvaffaqiyatli borayotganligini ko’rsatsa, ikkinchi tomondan muxim vazifa ekanligidan dalolat bеradi — chunki, bu kеchiktirib bo’lmas jarayon shaxsni intеllеktual qashshoqlikdan qutqarib qoladi.

Таълим-тарбия жараёнида замоновий педагогик технологиялардан фойдаланиш

JizDPI
Илм-фан
Таълим–тарбия тизимини такомиллаштириш бевосита замонавий  педагогик технологияларни амалиётга самарали жорий этиш даражаси билан боғлиқлигини инкор этиб бўлмайди. Педагогик технологияни жорий қилишни инновация жараёни деб қараш мумкин. Бунда “инновация”ни бирор ўқувчилар жамоаси фаолиятини такомиллаштириш  учун киритилаётган ва бу инновация суъбекти томонидан янгилик деб қабул қилинган ёндашув  тушинилади. Замонавий ахборот технологиянинг ўқувчилар жамоасида муваффақиятли жорий қилиниши ва яхши самара бериши бир қатор омилларга боғлиқ.

Barkamol avlodni shakllantirishda oilaning o’rni.

JizDPI
Илм-фан
O’zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi   XIV – oila bobi  63 – moddasida “Oila jamiyatning  asosiy bo’g’inidir, xamda jamiyat va davlat muxofazasida bo’lish xuquqiga  ega”  64 – moddasida “Ota onalar o’z farzandlarini voyaga yetkazgunlariga qadar boqish va tarbiyalash majburdirlar” kabi xuquqiy pedagogik g’oyalar o’z ifodasini topgan .

Talaba va o’quvchi–qizlarda mustaqil shug’ullanish malakalarini shakllantirish

JizDPI
Илм-фан

Oliy va o’rta-maxsus ta’lim muassasalarida davlat dasturi asosida o’tkaziladigan jismoniy madaniyat darslaridagi turli-tuman mashqlar, sport va harakatli o’yinlar shug’ullanuvchilarning jismoniy jihatdan rivojlanishida muhim omil ekanligini rad etib bo’lmaydi. Shuningdek, sport turlari bo’yicha  to’garak (seksiya) mashg’ulotlari, sport musobaqalari unga qo’shimcha ravishda jismoniy barkamollikni (agar doimiy ishtirok etilsa) tarbiyalashga xizmat qiladi.



Xotin-qizlarning sog’lom turmush tarzini shakllantirishida jismoniy madaniyat va sportning ahamiyati

JizDPI
Илм-фан

O’quvchi-yoshlar va xotin-qizlarda sog’lom turmush tarzini shakllantirish hamda uni takomillashtirishda jismoniy madaniyat, sport, sayohat (turizm) va xalq milliy o’yinlarining mohiyatini asoslab berish, shuningdek ularni bu jarayonlar bilan qurollantirish ushbu maqolamizning asosiy maqsadini tashkil etadi:


         Ushbu maqolamizning vazifalari quyidagilardan iborat: